- သိေသာစိတ္
- - အသိဉာဏ္နဲ႔ သိတာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ အာ႐ံုကို သိတဲ့သေဘာမ်ိဳး စိတ္အေနအထား။
- သိျခင္းသေဘာစိတ္
- သိေအာင္ေလ့က်င့္ေနေသာစိတ္
-
- သိစရာရွိတာေတြထဲက သိသင့္တာကို သိကိုသိမွျဖစ္မယ္ဆိုတဲ့ အသိနဲ႔ ရွာေဖြေလ့က်င့္တဲ့ စိတ္အမ်ိဳးအစား။
(သိစရာရွိတာေတြဆိုတာ ဘာေတြျဖစ္မလဲ? မိမိစိတ္အေၾကာင္းနဲ႔ မိမိခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ အေၾကာင္းေတြပဲ။) - သီးျခားစီျဖစ္ေနေသာစိတ္
- - အာ႐ံုေျခာက္ပါးေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အာ႐ံုကို သိေနတဲ့စိတ္နဲ႔၊ သိၾကည့္ေနမွန္း သိေနတဲ့စိတ္ဟာ တစ္ခုတည္း မဟုတ္ဘူး။ သီးျခားစီ၊ တစ္ခုစီ ကြဲျပားေနတယ္။
- သူေကာင္းစိတ္
- - ေခါင္းစဥ္ထဲမွာ စိတ္အဓိပၸာယ္ ပါ၀င္ေနပါတယ္။
- သူခိုးက်င့္သူခိုးၾကံစိတ္
- - လိုခ်င္လို႔ ယူတာဆိုရင္ ျပတ္သားတဲ့သေဘာပါေနေတာ့ သူခိုးက်င့္သူခိုးၾကံလို႔ စြပ္စြဲလို႔ မရဘူး။ လူမသိေအာင္ တိုးတိုး တိတ္တိတ္ ခိုးယူတာမ်ိဳးကေတာ့ ခိုးေၾကာင္ခိုး၀ွက္ လုပ္တတ္တဲ့ သူခိုးက်င့္သူခိုးၾကံစိတ္။
- သူငယ္ခ်င္းစိတ္
-
- (၁) ငယ္ငယ္တည္းက ကစားေဖာ္ကစားဖက္ သူငယ္ခ်င္းစိတ္။
(၂) မိမိနဲ႔စိတ္တူ၊ ကိုယ္တူ၊ သေဘာခ်င္းတူလို႔ သူငယ္ခ်င္းေတြထဲက ဆိုးတူေကာင္းဖက္ကို ေရြးၿပီးေပါင္းတဲ့ သူငယ္ခ်င္းစိတ္။
(၃) မိမိရဲ႕စီးပြားေရး၊ မိသားစုအေရး၊ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာကအစ လွ်ိဳ႕၀ွက္ထားတဲ့ အၾကံအစည္ကိုပါ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တိုင္ပင္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းစိတ္အဆင့္။
(ယခုလက္ရွိအခ်ိန္မွာ နံပါတ္(၃)စာရင္း၀င္ သူငယ္ခ်င္းစိတ္ရွိတဲ့သူ မိမိဘ၀မွာ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ရွိႏိုင္မလဲ?) - သူငယ္ျပန္ေသာစိတ္
-
- အသက္ေတြ အရမ္းႀကီးသြားရင္ အသက္ႀကီးသူေတြရဲ႕ စိတ္ခ်ိဳ႕ယြင္း တိမ္းေခ်ာ္ မွားယြင္းတဲ့ အျပဳအမူေပၚမူတည္ၿပီး သတ္မွတ္ခံလိုက္ရတဲ့ စိတ္အမ်ိဳးအစား။
(အသက္ႀကီးတိုင္း သူငယ္ျပန္စိတ္ ျဖစ္လို႔လား?
ငယ္စဥ္တုန္းက မလုပ္ခဲ့ရတာေတြကို လုပ္ဖူးတယ္ရွိေအာင္ လုပ္ၾကည့္ခ်င္တဲ့စိတ္ျဖစ္ၿပီး လုပ္မိသြားတာကို အစြပ္စြဲခံလိုက္ရ တာလား?
ေကာင္းခဲ့ဖူးတာေတြ စာနာစိတ္ထားၿပီး အသက္ႀကီးသူဘက္ကို ငဲ့ၾကည့္ေပးရင္ေရာ?) - သူစိမ္းစိတ္
- - မိသားစုအေပၚမွာ မိသားစုလို စိတ္မ်ိဳးမထားဘဲ၊ ေသြးမေတာ္ သားမစပ္တဲ့အျပင္ လူစိမ္းတစ္ေယာက္လို ဆက္ဆံေနတဲ့ သူစိမ္းစိတ္။
- သူဆင္းရဲစိတ္
- - ပစၥည္းဥစၥာ မရွိလို႔ ဆင္းရဲတဲ့စိတ္။ လူသားအခ်င္းခ်င္း ဆက္ဆံတဲ့ေနရာမွာ အသိဉာဏ္ ဆင္းရဲတဲ့စိတ္။ စိတ္အေၾကာင္းမသိလို႔ စိတ္ရဲ႕ညႇင္းဆဲမႈေတြ ခံေနရတဲ့ စိတ္ဆင္းရဲစိတ္။ (ဘယ္စိတ္အမ်ိဳးအစားက အဆင္းရဲဆံုး စိတ္ျဖစ္မလဲ?)
- သူေဌးသူႂကြယ္စိတ္
- - လူခ်မ္းသာသလို၊ စိတ္လည္းခ်မ္းသာေနရင္ ျပည့္စံုတဲ့စိတ္ပဲ။
- သူေဌးသားစိတ္
- - သူေဌးဟာ သူ႔အေဖ အေမျဖစ္ေနလို႔ သူကသူေဌးသား ျဖစ္ခြင့္ရတာ။ မိဘပစၥည္း သံုးတာမ်ားသြားရင္ အျပစ္ျဖစ္မယ္။ မိဘ ဆံုးပါးသြားရင္ ကိုယ္ပိုင္အသိပညာ၊ အတတ္ပညာ မရွိလို႔ကေတာ့ ေရွးတုန္းက ကုေဋရွစ္ဆယ္သူေဌးသားလို လမ္းေပၚက သူမ်ား လႊင့္ပစ္လိုက္တဲ့ ေဆးလိပ္ကို ေကာက္ေသာက္ရတဲ့ ဘ၀မ်ိဳးေရာက္သြားၿပီး သူေဌးသားက ေခြးျဖစ္သြားတတ္တယ္။ မိမိကိုယ္တိုင္ ရွာေဖြႏိုင္တဲ့ပစၥည္းကိုသာ မိမိစိတ္ႀကိဳက္ သံုးႏိုင္ဖို႔၊ မိမိကိုယ္တိုင္ သူေဌးသားရာထူးကေန သူေဌးဘ၀ေရာက္ဖို႔ လိုတယ္။