လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ ျပခ်င္ေသာစိတ္
- ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕သေဘာဆိုတာ ဘယ္လိုမ်ိဳးလဲ? စိတ္ရဲ႕သေဘာေတြက ဘယ္လိုမ်ိဳးလဲဆိုတာ အရင္သိေအာင္၊ နားလည္ေအာင္လုပ္။ မ်က္စိ၊ နား၊ ႏွာေခါင္း၊ လွ်ာ၊ ကိုယ္၊ စိတ္ဆိုတဲ့ ေျခာက္ခုေၾကာင့္ အာ႐ံုေျခာက္ပါးျဖစ္။ ေမြးတည္းက ခႏၶာကိုယ္နဲ႔အတူ ပါလာတဲ့ ခံစားစိတ္၊ မွတ္သားစိတ္၊ သိတဲ့စိတ္၊ လံႈ႕ေဆာ္တိုက္တြန္းျပဳလုပ္တဲ့စိတ္ စတဲ့ စိတ္ေလးမ်ိဳး။ အာ႐ံုေျခာက္ပါးနဲ႔ေပါင္းေတာ့ နာမည္ေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ စိတ္ေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ေပၚလာ။ စိတ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲမ်ားမ်ား မိမိစိတ္ထဲကို တစ္ႀကိမ္မွာ စိတ္တစ္ခုတည္းသာ ၀င္ခြင့္ရွိတာကို သေဘာေပါက္ေအာင္ သိၾကည့္။ ၀င္လာတဲ့စိတ္ဟာလည္း ခဏေလးသာ သက္တမ္းရွိေနပါလားလို႔ ထပ္သိၾကည့္။ ၀င္လာသမွ် စိတ္တစ္ခုခ်င္းကို လက္မခံဘဲ ေစာင့္ၾကည့္ သိမွတ္ေနတဲ့ အသိနဲ႔ သိၾကည့္ေနရင္ မိမိစိတ္ထဲမွာ ဘာစိတ္မွ၀င္ခြင့္မရဘဲ သိ႐ံုေလးသိေနတဲ့ သိျခင္းတစ္ခုတည္းသာ ရွိေနရမယ္။ အဲဒီသိေနတဲ့ အသိဟာလည္း သိၿပီးတာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္းပဲ မရွိေတာ့တာကို ထပ္သိေနရမယ္။ သိစရာေရာ သိေနတဲ့အသိ အပါအ၀င္ အရာရာဟာ မရွိေတာ့ဘူးနဲ႔ အဆံုးသတ္ေနတဲ့သေဘာတရားကို ကိုယ္တိုင္ လက္ေတြ႕က်က် သိက်င့္ႏိုင္ရင္ ဒုကၡက လြတ္ေျမာက္ၿပီ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သိ႐ံုသိတဲ့ စိတ္မ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ ခံစားေနတဲ့ စိတ္တစ္ခု ရွိေနလို႔သာ ဒုကၡျဖစ္ေနတဲ့သေဘာကို သိသြားလို႔ပဲ။ ဒုကၡကလြတ္တယ္ဆိုတာ မရွိျခင္းအမွန္တရားကို သေဘာေပါက္ၿပီး မခံစားပဲေနလို႔သာ ဒုကၡက လြတ္တာပါလားလို႔ သိသြားတာ။ စိတ္ထဲ၀င္လာတဲ့ စိတ္တစ္ခုတည္းကိုသာ ႏိုင္ေအာင္ထိန္းႏိုင္ဖို႔ လိုတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာတရားကို အတိအက် သေဘာေပါက္သြားရင္ ဒီေခါင္းစဥ္ရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကို ေဖာ္ျပခဲ့တာေတြဟာ လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ ျပလိုက္တဲ့ အသိအစစ္ပဲ။
လက္တစ္လံုးျခား လိမ္တတ္ေသာစိတ္
- မ်က္လွည့္တို႔၊ လက္လွည့္တို႔ဆိုတာ ပြဲၾကည့္ပရိသတ္ ၾကည့္ေနလ်က္နဲ႔ လက္တစ္လံုးျခား လိမ္ျပေနတဲ့ အတတ္ပညာ တစ္ခုပဲ။ ပရိသတ္ကလည္း သိလ်က္နဲ႔ မိမိစိတ္ကို အလိမ္ခံေနတာပဲ။ လိမ္တဲ့လူရဲ႕ အစြမ္းလား? အလိမ္ခံေနရတဲ့သူရဲ႕ေတြးေခၚ ေျမာ္ျမင္မႈ အားနည္းခ်က္လား?
လက္တံု႔ျပန္ေသာစိတ္
- ဘ၀ပ်က္ေအာင္ ႏွိပ္စက္ အႏိုင္က်င့္ ေစာ္ကားခံခဲ့ရတာကို လံုး၀ခြင့္မလႊတ္ဘဲ လက္တံု႔ျပန္ခြင့္ရရင္ ကလဲ့စားေခ်ဖို႔ ျပင္ဆင္ ထားတဲ့စိတ္။
လက္ေတြ႕က်မွယံုတတ္ေသာစိတ္
- အရာရာဟာ ခဏေလးပဲဆိုတာ ဟုတ္ရဲ႕လား? လက္ေတြ႕ျပ!
ခႏၶာငါးပါးရွိေနလို႔ ဒုကၡေတြဆက္တိုက္ေရာက္တယ္ဆိုတာ ေသခ်ာလား? လက္ေတြ႕ျပ!
အာ႐ံုေျခာက္ပါးက စိတ္မွာ လာထိတဲ့အထိအေတြ႕ကို မျဖတ္ႏိုင္လို႔ ဒုကၡျဖစ္တယ္ဆိုတာ တကယ္လား? လက္ေတြ႕ျပ!
လက္ေတြ႕က်ရင္ ယံုေပးမယ့္စိတ္။
လက္တြဲေခၚတတ္ေသာစိတ္
- ဒုကၡထဲက လြတ္ေျမာက္ေစတဲ့ တကယ့္ က်င့္စဥ္အစစ္က လက္တြဲေခၚလို႔ မရပါဘူး။ ဒုကၡက လြတ္ေျမာက္ခ်င္ရင္ လြတ္ေျမာက္ေစတဲ့ က်င့္စဥ္က ဘယ္လိုလုပ္ရတယ္ဆိုတဲ့ လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္းနည္းကို နားလည္ေအာင္ ေျပာျပ၊ ရွင္းျပေပး႐ံုပဲရွိတယ္။ လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္း က်င့္စဥ္ကသာ လက္တြဲေခၚပါလိမ့္မယ္။ (လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္း က်င့္စဥ္ကို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် လက္ေတြ႕ အားထုတ္ေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ မိမိကိုလက္တြဲေခၚေနသူဟာ လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္း က်င့္စဥ္အမွန္အတိုင္း အားထုတ္ေနတဲ့ မိမိကိုယ္တိုင္ပဲ။)