မေျပာင္းလဲေသာစိတ္
- ခႏၶာကိုယ္အေၾကာင္း၊ စိတ္ ေစတသိက္ေတြရဲ႕အေၾကာင္းေတြကို အမွန္အတိုင္း ကိုယ္တိုင္လက္ေတြ႕သိၿပီးသြားရင္ မိမိရဲ႕ အမွန္သိကို ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္မွ မေျပာင္းလဲေတာ့ဘဲ အမွန္ကို အမွန္အတိုင္း ဆက္တိုက္သိေနဖို႔သာ အဆင္သင့္ လုပ္ထားတဲ့ စိတ္အေနအထား။
မျပတ္မသားစိတ္
- သိစရာရွိတာေတြထဲက သိကိုသိရမယ့္ အသိကို တိတိက်က် မသိရင္ မျပတ္မသားတဲ့ စိတ္အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္ေနမွာပဲ။ မျပတ္သားတဲ့စိတ္ေၾကာင့္လည္း သိစရာရွိတာေတြထဲက ဘယ္အရာကို သိရမွန္းမသိလို႔ စိတ္က မပြင့္တပြင့္ ျဖစ္ေနဦးမွာပဲ။ အဓိက အေၾကာင္းရင္း ကေတာ့ သိတဲ့အသိက မျဖစ္စေလာက္ပဲ သိတဲ့အသိျဖစ္ေနလို႔ပဲ။ မျဖစ္စေလာက္ အသိေလးဟာ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းထဲမွာ အသံုးမတည့္ဘူးဆိုတာ ထပ္ဆင့္သိၿပီး အရွက္ကြဲတဲ့ အဆင့္ေရာက္သြားရင္ မျဖစ္ညစ္က်ယ္ အၾကံအစည္ေတြ၀င္ၿပီး မဖြယ္မရာအမႈေတြကို က်ဴးလြန္တတ္လာတယ္။ ဒါဟာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းထဲမွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စိတ္အဆင့္ကို မမီမကမ္းျဖစ္တဲ့ စိတ္ေၾကာင့္ပဲ။
မေမ့ႏိုင္ေသာစိတ္
- အာ႐ံုနဲ႔စိတ္ စိတ္ခ်င္း ထိေတြ႕ခ်က္ ျပင္းထန္မႈေၾကာင့္ အမွတ္ရစရာ တစ္ခုခုဟာ အျမဲတမ္းလိုလုိ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ စိတ္အရွိန္ တစ္ခု။
မေမ့ေသာစိတ္
- သတိလို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စိတ္တစ္ခုကို အျမဲတမ္း အမွတ္ရေနတာဟာ မေမ့တဲ့စိတ္ပဲ။
မမွိတ္မသုန္စိတ္
- တရားေတာ္နဲ႔အညီ အမွန္ကို အမွန္အတိုင္း တိတိက်က် စြဲစြဲျမဲျမဲ သိရွိထားတဲ့ စိတ္အသိေတြဟာ စိတ္ကို ေစာင့္ၾကည့္ သိမွတ္တဲ့ စိတ္အလုပ္ထဲမွာ အာ႐ံု၀င္စားမႈ ထက္သန္ျခင္း၊ စူးစိုက္မႈအားေကာင္းျခင္း၊ ေစ့စပ္ေသခ်ာတိက်ျခင္း၊ အရည္အခ်င္းေတြကို အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစတဲ့ စိတ္အမ်ိဳးအစား။
မမွန္မကန္စိတ္
- သိစရာရွိတာေတြကို အမွန္အတိုင္း အတိအက် မသိေသးရင္ မ႐ိုးသားတဲ့စိတ္၊ ေျဖာင့္မတ္မႈမရွိတဲ့စိတ္ေတြနဲ႔ မမွန္မကန္ ျဖစ္ေနႏိုင္တဲ့ စိတ္အေနအထား။
မေမွ်ာ္လင့္ေသာစိတ္
- ေမွ်ာ္လင့္တယ္ဆိုတာ လိုခ်င္တဲ့စိတ္ေတြ ပါႏိုင္တယ္။ လုပ္ကိုလုပ္ရမယ့္ အလုပ္ေတြကို ဘာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွ မထားဘဲ လုပ္ႏိုင္သေလာက္ လုပ္ေန႐ံုပဲ။ အရာရာကို ပိုင္ဆိုင္ခြင့္မရွိတဲ့ သဘာ၀အရ ေမွ်ာ္လင့္ခြင့္ မရွိတာကို သိေနတဲ့စိတ္။
မယံုသလိုလို ယံုသလိုလိုစိတ္
- ဒုကၡက လြတ္ေျမာက္ေစတဲ့ က်င့္စဥ္အမွန္အတိုင္း၊ ကိုယ္တိုင္လက္ေတြ႕ အားထုတ္မႈ မရွိေသးရင္ စိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ စိတ္ဒုကၡေတြကို ေစာင့္ၾကည့္သိမွတ္တဲ့ စိတ္လုပ္ငန္းစဥ္အေပၚမွာလည္း မယံုသလို ယံုသလိုစိတ္ေတြ ျဖစ္ေနမွာပဲ။
မယိုင္လဲေသာစိတ္
- အရွက္တရား၊ အေၾကာက္တရား၊ ကိုယ္က်င့္တရား၊ အသိတရားစတဲ့ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ အတိမ္းအေစာင္း အထိအပြန္း မခံဘဲ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ ကာကြယ္ထားတဲ့စိတ္။