ပတ္ခ်ာလည္စိတ္
- ကိုယ္တိုင္လက္ေတြ႕ သိက်င့္မႈအားနည္းရင္ ေျပာအားေကာင္းသူရဲ႕စကားကို လြယ္လြယ္ကူကူ လက္ခံတတ္တယ္။ ဒီတစ္ေယာက္က ဒီလိုလုပ္ရတယ္ကြလို႔ေျပာရင္ ဟုတ္မွာပဲလို႔ လက္ခံၿပီး မိမိမူလေလ့က်င့္ေနတဲ့ အစီအစဥ္ေတြကို စြန္႔လႊတ္ၿပီး ခ်က္ခ်င္းေျပာင္းပစ္လိုက္တယ္။ ေနာက္တစ္ေယာက္က “ မင္းဘာေတြေလွ်ာက္လုပ္ေနတာလဲ ဟိုလိုေလး လုပ္ရမွာေလ” လို႔ မိမိထက္ အသက္ႀကီးၿပီး ႐ိုေသေလးစားတဲ့လူလည္း ျဖစ္ေနျပန္ေတာ့၊ ဒါမွ မွန္တယ္ဆိုၿပီး မူလပထမက က်င့္စဥ္ေရာ၊ ပထမလူေျပာတဲ့နည္းေတြေရာ အကုန္ဖယ္ၿပီး ေနာက္ဆံုးလူေျပာတာ လုပ္မိေနျပန္ေရာ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဘယ္ဟာအမွန္ဆိုတာ ေပ်ာက္ၿပီး အယူအဆေတြ ေရာေထြးပတ္ခ်ာလည္ကုန္တဲ့ စိတ္အေနအထား။
ပတ္ခၽြဲနပ္ခၽြဲစိတ္
- လိုခ်င္တာကို ရေအာင္ယူတဲ့နည္းမ်ိဳးမ်ားစြာထဲက တစ္ခုအပါအ၀င္ ျဖစ္တဲ့စိတ္အမ်ိဳးအစား။
ပတ္စာခြာဖ်ာသိမ္းစိတ္
- ဘယ္ကလာမွန္းမသိဘဲ၊ လူ႕ေလာကထဲကို လူတစ္ေယာက္အျဖစ္နဲ႔ ေရာက္လာခဲ့ၿပီးၿပီ။ လုပ္ခ်င္တာေတြ လုပ္တယ္။ မလုပ္ခ်င္တာေတြလည္း လုပ္တယ္။ ဒုကၡမ်ိဳးစံုနဲ႔ အသက္ရွင္ လႈပ္ရွားခဲ့ၿပီးၿပီ။ ပတ္စာခြာဖ်ာသိမ္းတဲ့ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ေရာက္လာရင္ေတာ့ ဘယ္လို ဇာတ္သိမ္းၿပီး ဘယ္ကိုဆက္သြားမွာလဲ? လာခဲ့တဲ့လမ္းကို မသိေပမယ့္ ျပန္ထြက္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းရဲ႕ေနရာကို သိသင့္တဲ့စိတ္။
ပတ္သက္ေသာစိတ္
- အစြဲအလမ္းျဖစ္သြားေစတဲ့ စိတ္အဓိပၸာယ္တစ္ခုပဲ။ ေပၚလာသမွ် အာ႐ံုေတြကို မိမိသေဘာနဲ႔မိမိ သတ္မွတ္ခ်င္သလို သတ္မွတ္ၿပီး စိတ္တိုင္းက် ပတ္သက္ေနတဲ့စိတ္။
ပိတ္ဆို႔ထားေသာစိတ္
- ခံစားမႈကိုျဖစ္ေစတဲ့ စိတ္မွန္သမွ်ဟာ မိမိကိုဒုကၡျဖစ္ေစတဲ့ စိတ္အမ်ိဳးအစားျဖစ္ေနလို႔ ခံစားတဲ့စိတ္ေတြ၊ မိမိစိတ္ထဲမရွိေအာင္ ဖႆ ထိေတြ႕တဲ့ေနရာမွာ ေစာင့္ၾကည့္သိမွတ္ၿပီး အသိနဲ႔သတိနဲ႔ ပိတ္ဆို႔ထားတဲ့ စိတ္အလုပ္။
ပုတ္ခတ္တတ္ေသာစိတ္
- မနာလိုစိတ္၊ ၀န္တိုစိတ္ ႀကီးမားျပင္းထန္တဲ့သူေတြဟာ မိမိထက္သာသြားမွာစိုးတဲ့ ယွဥ္ၿပိဳင္ဘက္ေတြအေပၚမွာ မလိုတမာ ပုတ္ခတ္ေျပာဆိုတတ္တဲ့ စိတ္အက်င့္။
ပန္းထိမ္မတတ္ခင္ ေရႊခိုးသင္စိတ္
- အပ္ထည္ေရႊပစၥည္းကို လိုအပ္တဲ့ပံုစံရဖို႔ ေစာက္နဲ႔ထြင္း၊ တံစဥ္းနဲ႔တိုက္လို႔ ထြက္လာတဲ့ ေရႊမႈန္ေရႊစေတြကို ျမင္တဲ့အခါမွာ လိုခ်င္တဲ့ဘက္ကို အာ႐ံုေျပာင္းၿပီး မူလသင္ၾကားေနတဲ့ ပန္းထိမ္အတတ္ပညာကို ေသေသခ်ာခ်ာ မသင္ျဖစ္ေတာ့ဘဲ ေရႊခိုးခ်င္တဲ့ဘက္ကို ေျပာင္းေရႊ႕သြားတဲ့စိတ္။ (ပညာအစစ္ကို သင္ၾကားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အေခ်ာင္ခို သက္သာတဲ့နည္းကိုသာ တတ္ေျမာက္သြားခ်င္တဲ့ စိတ္အေနအထား။)
ပုန္ကန္ထႂကြစိတ္
- မိမိစိတ္နဲ႔အတူ အျမဲတမ္း ပူးကပ္ေနတဲ့ ၿငိမ္၀ပ္ ကိန္းေအာင္းေနတဲ့စိတ္ေတြဟာ အသိနဲ႔သတိ မရွိတဲ့အခ်ိန္မွာ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ လြတ္ကင္းၿပီး ထႂကြေသာင္းက်န္းတဲ့အဆင့္ကို ေရာက္သြားတဲ့ စိတ္သေဘာ။
ပုန္းလွ်ိဳးကြယ္လွ်ိဳးစိတ္
- အျပစ္က်ဴးလြန္ထားတဲ့သူေတြ၊ အသိဉာဏ္ပညာ မရွိတဲ့သူေတြ၊ သတၱိမရွိတဲ့သူေတြဟာ အမွန္တရားနဲ႔ ထိပ္တိုက္ ေတြ႕တဲ့အခါမွာ ရင္ဆိုင္ႏိုင္တဲ့ စိတ္စြမ္းအားမရွိလို႔ ပုန္းေရွာင္ေနမိတဲ့ စိတ္ေတြ ျဖစ္ေနတတ္တယ္။ ပုန္းေအာင္းခ်င္တဲ့စိတ္ေတြ ျဖစ္ေနတတ္တယ္။
ပံုပ်က္ပန္းပ်က္စိတ္
- မိမိစိတ္နဲ႔အတူ အျမဲတမ္း ပူးကပ္ေနတဲ့ ၿငိမ္၀ပ္ကိန္းေအာင္းေနတဲ့စိတ္ဟာ အသိ သတိမရွိတဲ့အခ်ိန္မွာ အထိန္းအခ်ဳပ္ မရွိေတာ့ဘဲ ထႂကြေသာင္းက်န္းတဲ့အဆင့္ကို ေရာက္သြားရင္ ဘယ္သူကိုမွ မရွက္ေတာ့ဘူး။ ဘာကိုမွလည္း မေၾကာက္ေတာ့ဘူး။ ဘာဂုဏ္သိကၡာမွလည္း မရွိေတာ့ဘဲ ပံုမက်ပန္းမက်ပံုစံ စိတ္ေတြနဲ႔ ပံုပ်က္ပန္းပ်က္ ျဖစ္သြားတဲ့စိတ္။