ရတက္မေအးစိတ္
- တရားေတြနာေနေပမယ့္ စိတ္က မခ်မ္းသာဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ပူပင္ေၾကာင့္ၾကစရာေတြက တစ္ခုၿပီးတစ္ခု မကုန္ႏိုင္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါဆိုရင္ မွန္ေရွ႕မွာရပ္ၿပီး မိမိကိုယ္ကို မိမိေမးၾကည့္ပါ။ ဘာကိုစိတ္ပူေနတာလဲ? ရတက္မေအးျဖစ္ေနတဲ့ အေၾကာင္းရင္းက ဘာလဲ? မိမိအတြက္ ရတက္မေအး ျဖစ္ေနတာလား? မိမိမဟုတ္တဲ့ တျခားသူတစ္ပါးကို ရတက္မေအး ျဖစ္ေနတာလား? မိမိ ရတက္မေအး ျဖစ္ေနတာကိုေရာ မိမိရတက္မေအးျဖစ္တဲ့သူေတြက သိေပးၾကရဲ႕လား? မိမိရတက္မေအးျဖစ္ေပးလို႔ မိမိရတက္မေအးျဖစ္တဲ့သူေတြက အဆင္ေျပသြားၾကလား? ရတက္မေအး ျဖစ္ေနတဲ့အေၾကာင္းက ဘယ္ေလာက္ႀကီးက်ယ္လဲ? ဘယ္ေလာက္အေရးႀကီးလဲ? စာရြက္ေပၚမွာ ခ်ေရးၿပီး ေျဖရွင္းၾကည့္ပါ။ စာရြက္ေပၚမွာ ခ်ေရးၿပီးတဲ့အခါမွာ ရတက္မေအး ျဖစ္ေနရတဲ့အေၾကာင္းအရာက ေလ်ာ့က် ေနတာကို သတိထားမိ သြားလိမ့္မယ္။
ရမယ္ရွာစိတ္
- မေက်မနပ္ျဖစ္တဲ့သူကို ျပႆနာတက္ေစခ်င္လို႔ အပင္ပန္းခံ ရမယ္ရွာၿပီး ေခ်ာက္တြန္းဖို႔ ခြင္ဆင္ေနတဲ့စိတ္။ (ရမယ္ရွာေနတဲ့ တစ္ခ်ိန္လံုးမွာ သူတစ္ပါးက ျပႆနာမတက္ခင္ မိမိကအရင္ စိတ္ပင္ပန္းေနလိမ့္မယ္။)
ရယူလိုစိတ္
- ရယူလိုတဲ့စိတ္နဲ႔ ဘာကိုအလိုရွိလဲလို႔ေမးရင္ မိမိအေနနဲ႔ ရယူလိုတဲ့အရာက သံသရာမွာက်င္လည္တာ ဒီဘ၀ ေနာက္ဆံုး ျဖစ္ခ်င္တယ္။ မေသခင္ လက္က်န္အခ်ိန္ တစ္ေလွ်ာက္လံုးလည္း ဘ၀အသစ္ တစ္ဖန္ ျပန္မျဖစ္ေတာ့တဲ့ က်င့္နည္းအမွန္အတိုင္း အဆက္မျပတ္ သိက်င့္ႏိုင္ခ်င္တယ္။ အသင္တို႔ရဲ႕ ရယူလိုတဲ့ စိတ္ကေရာ ဘာျဖစ္မလဲ?
ရာဂစိတ္
- ကာမဂုဏ္အာ႐ံုေတြထဲက အေတြ႕အာ႐ံုအေပၚမွာ အလြန္အမင္း လိုလားေတာင့္တၿပီး ဆန္႔က်င္ဘက္ လူသားအခ်င္းခ်င္း တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ အျပန္အလွန္ တပ္မက္စြဲလမ္း ၿငိတြယ္မႈ လြန္ကဲေနတဲ့ စိတ္အဓိပၸာယ္။
ရာသက္ပန္စြန္႔လႊတ္စိတ္
- လြန္ခဲ့တဲ့အႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္ကို ျပန္ေတြးၾကည့္လိုက္ပါ။ မိမိဘ၀မွာ စြန္႔လႊတ္ခဲ့ရတာေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ငယ္ငယ္တုန္းက အခင္ဆံုး သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ ေနခဲ့တဲ့ေက်ာင္းနဲ႔ စာသင္ေပးတဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမေတြ၊ သံေယာဇဥ္ ၿငိတြယ္သလိုလို ျဖစ္ခဲ့တဲ့ သူေတြ စသျဖင့္ေပါ့။ ဒါေတြကို မိမိဘက္က စြန္႔လႊတ္ခဲ့တာမဟုတ္ဘဲ သဘာ၀က စြန္႔လႊတ္တာကို မိမိဘက္က ခံလိုက္ရတာပဲ။ မိမိအေနနဲ႔လည္း ဘ၀ရဲ႕တိုးတက္ရာ တိုးတက္ေၾကာင္းေတြ ရွာေဖြလုပ္ကိုင္ေနရတာနဲ႔ မိမိနဲ႔ပတ္သက္သမွ် စြန္႔လႊတ္ခဲ့ရတာေတြကို သတိမထားမိခဲ့ဘူး။ သြားရင္းလာရင္း အျမဲတမ္းလိုလို ၾကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ မိမိပတ္၀န္းက်င္ ထဲမွာလည္း ေသျခင္းတရားရဲ႕ အဆံုးစီရင္ခ်က္အရ ပိုင္ဆိုင္သမွ် ဘာကိုမွ ယူသြားခြင့္မရဘဲ အကုန္လံုး စြန္႔လႊတ္ခဲ့ရတာေတြ အမ်ားႀကီးပဲဆိုတာ သတိမထားမိခဲ့ၾကဘူး။ ဒီသဘာ၀ သေဘာတရားကို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် လက္ေတြ႕ အသိထဲမွာ ထဲထဲ၀င္၀င္ လက္ခံသြားတဲ့အထိ အားထုတ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ အဲဒီ စြန္႔လႊတ္ျခင္းဆိုတာ အထူးအဆန္း မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ရာသက္ပန္ စြန္႔လႊတ္ႏိုင္ဖို႔ အတြက္ ပထမဆံုး စြန္႔လႊတ္ရမွာကေတာ့ မိမိစိတ္ထဲမွာ အျမဲတမ္း ရွိေနတတ္တဲ့ ခံစားမႈပဲ။
ရိသဲ့သဲ့စိတ္
- တစ္ဘက္သားရဲ႕စိတ္ကို လႈပ္လႈပ္ရွားရွားျဖစ္ေအာင္ ရည္ရြယ္ၿပီး တစ္စံုတစ္ရာ ေျပာဆိုျပဳလုပ္တဲ့ စိတ္အေနအထား။