- ပံုမွား႐ိုက္စိတ္
- - ဘယ္ဘက္က အခြင့္အေရးပိုၿပီး ရႏိုင္မလဲ? ဘယ္ဘက္က ပိုၿပီး အဆင္ေျပအက်ိဳးရွိႏိုင္မလဲ? သာတဲ့ဘက္ကို အလြယ္တကူ ကူးေျပာင္းၿပီး ပံုမွား႐ိုက္ဖို႔ အဆင္သင့္ ျပင္ဆင္ထားတဲ့ စိတ္ပံုစံ။
- ပံုေသကားက်စိတ္
- - အေျပာင္းအလဲမရွိ၊ စည္းကမ္းနဲ႔အညီ အစဥ္အလာ ပံုေသနည္းအတိုင္း လက္ခံၿပီး ပံုသြန္းထားတဲ့အတိုင္း ျဖစ္ေနတဲ့ စိတ္အေနအထား။
- ပံုအပ္ထားေသာစိတ္
- - ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ တရားေတာ္ေတြဟာ က်င့္ႏိုင္ရင္ က်င့္ႏိုင္သေလာက္ စိတ္ဒုကၡထဲက လြတ္ေျမာက္ေစတဲ့ အသိဉာဏ္ေတြ ရရွိခဲ့တာေၾကာင့္ အသိတရားေတာ္နဲ႔ သတိတရားေတာ္ေတြရဲ႕ ၾသဇာကို ခံယူထားတဲ့ မွတ္သားစိတ္ အေနအထား။ သမၼာသမၺဳေဒၶါရဲ႕ အသိဉာဏ္ပညာေတာ္။ ၀ယဓမၼာသခၤါရ အပၸမာေဒန သမၸာေဒထဆိုတဲ့ အဆံုးအမနဲ႔အညီ သခၤါရတရားေတြရဲ႕ ပ်က္စီးတတ္တဲ့သေဘာေတြကို မေမ့မေလ်ာ့ အားထုတ္ရမယ့္ သတိဉာဏ္ေတာ္ေတြရဲ႕ ၾသဇာကို မွတ္သားခံယူ ယံုၾကည္စြာ ပံုအပ္ထားတဲ့စိတ္။
- ပယ္ထုတ္ထားေသာစိတ္
- - ယံုၾကည္မႈနဲ႔ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ ဟုတ္ပါ့မလားဆိုတဲ့ သံသယစိတ္ေတြ ပယ္ဖ်က္ထားလို႔ မယံုသကၤာစိတ္ဆိုတာ မရွိဘူး။ ပယ္ရွားထားလို႔ သံသယစိတ္ မျဖစ္ဘူး။ မယံုမၾကည္ မသကၤာတဲ့ သံသယေတြ ပယ္ထုတ္ထားတဲ့စိတ္။
- ပ်ာယာခတ္ေသာစိတ္
- - စိတ္ကိုတည္ၿငိမ္ခိုင္ခံ့ေအာင္ တည္ေဆာက္ထားႏိုင္တဲ့ အေနအထားမ်ိဳး မရွိေသးရင္ အရာရာဟာ ခဏေလးသာ ျဖစ္ျပၿပီး မရွိေတာ့ဘူးနဲ႔ အဆံုးသတ္ေနတဲ့ သဘာ၀ကို မသိေသးရင္ အာ႐ံုေျခာက္ပါးေၾကာင့္ စိတ္ထဲ၀င္လာတဲ့ အာ႐ံုေတြနဲ႔ စိတ္နဲ႔ စိတ္ခ်င္း ထိေတြ႕တဲ့အခါမွာ အရွိန္ျပင္းရင္ ျပင္းထန္သေလာက္ ပ်ာပ်ာသလဲျဖစ္တတ္တယ္။ ပ်ာယီးပ်ာယာ ျဖစ္တတ္တယ္။ ပ်ာေလာင္ခတ္ေနတတ္တယ္။ ပ်ားပန္းခပ္ လႈပ္ရွားေနတတ္တယ္။
- ပ်ဴငွာစိတ္
- - ဘယ္သူနဲ႔ပဲေတြ႕ေတြ႕ မိမိဘက္က ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕တဲ့၊ ခင္မင္ရင္းႏွီးတဲ့၊ လက္ကမ္းႀကိဳဆိုတဲ့ စိတ္ကို ႀကိဳတင္ လမ္းခင္းေပးထားတဲ့ ပ်ဴငွာစိတ္။
- ေပ်ာ့ညံ့စိတ္
- - ေခါင္းစဥ္ထဲမွာ စိတ္အဓိပၸာယ္ ပါ၀င္ေနတဲ့ ေပ်ာ့စိေပ်ာ့ညက္စိတ္၊ ေပ်ာ့ဖပ္ဖပ္စိတ္။
- ေပ်ာ့ေပ်ာင္းစိတ္
- - ေခါင္းစဥ္ထဲမွာ စိတ္အဓိပၸာယ္ ပါ၀င္ေနတဲ့ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းစိတ္။
- ေပ်ာ္ရႊင္ၾကည္ႏူးစိတ္
- - ေပ်ာ္ရႊင္တတ္တဲ့ စိတ္ရွိသူေတြရဲ႕ စိတ္ေတြဟာ ေပ်ာ္ျမဴးေနသလို ေပ်ာ္ေမြ႕ေနတဲ့အသိနဲ႔ အျမဲတမ္း ေပ်ာ္ရႊင္ၾကည္ႏူးၿပီး ေပ်ာ္ပါး လန္းဆန္းေနတဲ့ စိတ္ေတြျဖစ္ေနတယ္။
- ပ်ံတံတံနန္႔တန္႔တန္႔စိတ္
- - အုပ္ထိန္းသူေတြရဲ႕ အထိန္းအကြပ္ အဆံုးအမေတြကို ေႏြးေႏြးေထြးေထြး မရၾကတဲ့ မိန္းကေလးေတြဟာ လူနဲ႔ လူ႔ပတ္၀န္းက်င္ထဲမွာ လူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဘယ္လိုယဥ္ေက်း သိမ္ေမြ႕မႈေတြနဲ႔ ေနထိုင္ေျပာဆို လႈပ္ရွားသြားလာရမယ္ဆိုတဲ့ က်င့္၀တ္ေတြကို မသိရွာၾကဘူး။ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္း တည့္မတ္ေပးမယ့္သူကလည္း မရွိေတာ့ စိတ္လြတ္ကိုယ္လြတ္ ေနခ်င္သလိုေနရင္း အက်င့္ပါသြားတဲ့ စိတ္အမ်ိဳးအစား။
- ပ်ံ၀ဲေသာစိတ္
- - အညႇီရွိတဲ့ေနရာမွာ ယင္အံုပ်ံ၀ဲတယ္။ ကာမဂုဏ္အာ႐ံုရွိတဲ့ေနရာေတြမွာ လိုခ်င္တပ္မက္တဲ့ တဏွာစိတ္ေတြ အ႐ူးအမူး ပ်ံ၀ဲတယ္။
- ပ်ံ႕လြင့္စိတ္
- - စိတ္ရဲ႕သဘာ၀က တစ္ေနရာတည္းမွာ မေနဘူး။ ပ်ံ႕လြင့္ေနတတ္တယ္။ အထိန္းအခ်ဳပ္မရွိဘဲ လႊတ္ထားေပးရင္ေတာ့ ပ်ံ႕လြင့္တဲ့အဆင့္ကေန စိတ္ကိုျပန္ေခၚလို႔ မရေတာ့တဲ့အထိ ကစဥ့္ကလ်ား ပ်က္စီးသြားႏိုင္တယ္။ အဲဒါဆိုရင္ေတာ့ စိတ္ေရာဂါ အထူးကု ဆရာ၀န္ေရွ႕ကို ေရာက္သြားမွာပဲ။