ဆုတ္ယုတ္သြားေသာစိတ္
- လုပ္ခ်င္လို႔ လုပ္ခဲ့မိတဲ့ အလုပ္အေပၚမွာ ထက္သန္တက္ႂကြၿပီး လုပ္ခဲ့ေပမယ့္ တိုးတက္မႈ ၾကန္႔ၾကာေႏွာင့္ေႏွးေနျခင္း၊ မလိုအပ္တဲ့ အေျခအေနဆိုးေတြကို ရင္ဆိုင္ေနရလို႔ စိတ္ပ်က္လာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ လုပ္ေနဆဲအလုပ္အေပၚမွာ စိတ္စြမ္းအား စိုက္ထုတ္မႈ ေလ်ာ့က်သြားတဲ့စိတ္။
ဆႏၵေစာေနေသာစိတ္
- ျဖစ္ခ်င္တာေတြ၊ လိုခ်င္တာေတြ မ်ားလြန္းေနရင္ ျဖစ္တတ္တဲ့ စိတ္အမ်ိဳးအစား။ အဆက္မျပတ္လာေနတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္စဥ္ရဲ႕ သဘာ၀ကို သည္းခံၿပီး မေစာင့္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ နာရီလက္တံေတြကို မိမိေရာက္ေစခ်င္တဲ့ အခ်ိန္ကို ေရႊ႕ပစ္လိုက္ခ်င္တဲ့အထိ စိတ္ကျမန္ေနတယ္။ အခ်ိန္ကို မေစာင့္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ စိတ္အမ်ိဳးအစား။ (မေရာက္ေသးတဲ့ အခ်ိန္ကို မိမိသေဘာနဲ႔ မိမိေျပာင္းေရႊ႕ခ်င္တဲ့ စိတ္ဟာ သဘာ၀ထက္ လြန္ကဲတဲ့အေနအထား ျဖစ္သြားၿပီ။ ဒီလို စိတ္အေနအထားမ်ိဳးမွာ သတိလြတ္ၿပီး ၾကားျဖတ္စိတ္ေတြ ၀င္လာတတ္တယ္။ ၾကားျဖတ္စိတ္ေတြရဲ႕ ေႏွာင့္ယွက္မႈက လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ျပင္ဆင္ထားတဲ့ မိမိေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ၊ အခြင့္အေရးေတြ အကုန္လံုးကို ပ်က္စီးသြားေအာင္ ဖ်က္စီးတတ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဆႏၵေစာတတ္တဲ့ စိတ္ကို သတိနဲ႔ထိန္း။)
ဆႏၵျပဳေသာစိတ္
- ျဖစ္စရာရွိတာေတြထဲက ျဖစ္သင့္တာကို ျဖစ္ေပးႏိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္းရွိသူရဲ႕ လိုအပ္မႈကို မိမိဘက္ကလည္း ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ ပံ့ပိုးမႈေတြနဲ႔ အဆံုးစြန္ ျဖည့္ဆည္းေပးတဲ့ စိတ္ပံုစံ။
ဆႏၵျပင္းထန္ေသာစိတ္
- သံသရာထဲမွာ ဘ၀သစ္ေတြ ထပ္ၿပီး မျဖစ္ခ်င္ေတာ့လို႔ ဘ၀ျပတ္ေၾကာင္း က်င့္စဥ္ကို စနစ္တက် ထပ္တလဲလဲ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ သိမွတ္ေနတဲ့ စိတ္အဆင့္။ မိမိရဲ႕ခႏၶာငါးပါး၊ ပစၥည္းေျခာက္ခုရဲ႕ အာ႐ံုေျခာက္ပါးနဲ႔ သူတစ္ပါးရဲ႕ခႏၶာငါးပါး၊ ပစၥည္းေျခာက္ခုရဲ႕ အာ႐ံုေျခာက္ပါးေတြက ထပ္ဆင့္ပြားမ်ား ေပၚထြက္လာတဲ့ ကာမဂုဏ္အာ႐ံုေတြအေပၚမွာ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ႏွစ္သက္စြဲလမ္း တပ္မက္ေနတဲ့ စိတ္အေနအထား။ (ျပင္းထန္တဲ့စကားလံုး တူေပမယ့္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ သိမွတ္ေနမႈနဲ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ စြဲလမ္းေနတဲ့ အဓိပၸာယ္ မတူဘူး။)
ဆန္႔က်င္ဘက္စိတ္
- မိမိရဲ႕ လက္တစ္ဖက္တည္းမွာပဲ လက္ဖ၀ါးနဲ႔ လက္ဖမိုးဆိုတာ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီဆန္႔က်င္ဘက္ ႏွစ္ခုလံုးဟာ အသံုး၀င္ေနတယ္။ အသံုး၀င္တယ္ဆိုတာ အသံုးခ်တတ္လို႔ အသံုး၀င္တာပဲ။ ကုသိုလ္စိတ္နဲ႔ အကုသိုလ္စိတ္ဟာ ဆန္႔က်င္ဘက္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ အကုသိုလ္စိတ္ကို အာ႐ံုအျဖစ္ယူၿပီး အသိနဲ႔သတိစိတ္ျဖစ္ေအာင္ ေျပာင္းေရႊ႕ယူလိုက္။ ဒါဟာ ဆန္႔က်င္ဘက္ကို အသံုးခ်တတ္လို႔ ဉာဏ္ျဖစ္သြားတဲ့ အျမတ္ပဲ။