ဆက္တိုက္ျဖစ္စဥ္သေဘာကို သိၾကည့္ေသာစိတ္
ေဆာက္တည္ေနေသာစိတ္
- စိတ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းေတြထဲက မိမိယံုၾကည္ရာ စိတ္အလုပ္ကို အားထုတ္ေနတဲ့ စိတ္အေနအထား။
ေဆာက္တည္ရာမရေသာစိတ္
- သတိမရွိေတာ့တာ၊ သမာဓိအား မေကာင္းေတာ့တာ၊ အသိလည္း မရွိေတာ့တဲ့သေဘာပဲ။ အာ႐ံုေျခာက္ပါးရဲ႕ ေပၚလာသမွ်ေတြ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ဆက္တိုက္၀င္လာၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္လို႔ မရေတာ့တဲ့ စိတ္ပံုစံ။
ဆင္ကန္းေတာတိုးစိတ္
- လက္ရွိတိရိစာၦန္ေတြထဲမွာ ခႏၶာကိုယ္အႀကီးမားဆံုး ဆင္ဟာ မ်က္စိကန္းေနတယ္ဆိုေတာ့ သူ႔ေျခဦးတည့္ရာမွာ ရွိသမွ်ေတြကို မျမင္မကမ္းနဲ႔ ဇြတ္တိုး၀င္ေတာ့မယ့္ အေနအထားပဲ။ ဒီအခ်ိန္မွာ ဒီဆင္ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြဟာ ဆင္ျခင္တံုတရားဆိုတာ မပါႏိုင္ေတာ့ဘူး။ မွ်မွ်တတ စဥ္းစားေတြးေခၚေပးတာမ်ိဳး မပါႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ျဖစ္ခ်င္ရာ ျဖစ္ကြာဆိုတဲ့ အစြန္းေရာက္ စိတ္အမ်ိဳးအစား။
ဆင္ၾကံၾကံေသာစိတ္
- ဥပမာေပးၿပီး သတ္မွတ္လိုက္တဲ့ စိတ္တစ္ခုပါပဲ။ ဆိုလိုတာက မိမိလုပ္ခ်င္တာ၊ ျဖစ္ခ်င္တာကို ဘယ္သူ႔မွ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုျခင္းမျပဳဘဲ တစ္ေယာက္တည္း က်ိတ္ၾကံ က်ိတ္လုပ္တတ္တဲ့ စိတ္။ ဘယ္သူမွ မသိေအာင္ လွ်ိဳ႕၀ွက္ၾကံစည္တဲ့စိတ္။
ဆင္ေျခဆင္လက္မ်ားေသာစိတ္
- ဒီလိုအလုပ္မ်ိဳးေတြက ငါလုပ္မွပဲျဖစ္မွာ၊ ငါမရွိရင္ မျဖစ္ဘူး။ ငါလုပ္ျပမယ္ စသျဖင့္ အေျပာႀကီးၿပီး လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ ေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ ေျပာသလို မလုပ္ႏိုင္ခဲ့ရင္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျပတတ္တဲ့ စိတ္အဆင့္။ ဒါကေတာ့ ဒီလိုရွိတယ္၊ ဘယ္သူက ဘယ္လိုျဖစ္ေနလို႔ ဆိုၿပီး အေျပာႀကီးခဲ့တဲ့ဘက္ကို အာ႐ံုမေရာက္ေအာင္ ေရွာင္တိမ္းေကြ႕ပတ္ ေျပာဆို လုပ္ကိုင္တတ္တဲ့ သူေတြဆီမွာ ရွိေနတဲ့စိတ္။
ဆင္ျခင္သံုးသပ္စိတ္
- မွားတယ္၊ မွန္တယ္၊ လုပ္သင့္တယ္၊ မလုပ္သင့္ဘူးစတာေတြကို ဆင္ျခင္တံုတရားအသိနဲ႔ အသံုးခ်တဲ့ စိတ္အမ်ိဳးအစား။ မိမိ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ စိတ္အေျခအေနကို ဖ်က္စီးခံရေတာ့မယ့္ အေနအထားမ်ိဳးနဲ႔ ႐ုတ္တရက္ၾကံဳတဲ့အခါမ်ိဳး မၾကာခင္ ၾကံဳလာႏိုင္တဲ့အခါမ်ိဳးေတြမွာ မိမိစိတ္ထဲကို အ၀င္မခံတဲ့ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ စီစဥ္ထားႏိုင္တဲ့ သတိယွဥ္စိတ္။
ဆင္တူယိုးမွားစိတ္
- အစစ္မဟုတ္တဲ့ အတု။ အစစ္လို႔ထင္ေအာင္ ျဖစ္ေစတဲ့ အတုရဲ႕အစြမ္း။ ရာဂစိတ္ျဖစ္ေနတာကို ေမတၱာစိတ္ထားတာပါလို႔ လိမ္လိုက္တာမ်ိဳး။ စိုးရိမ္ေနတာကို သနားတာပါလို႔ လိမ္ေနတာမ်ိဳး။ ဆိုေတာ့ မိမိစိတ္ထဲမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့စိတ္ေတြဟာ စိတ္အစစ္လား။ အစစ္လို႔ထင္ေနတဲ့ စိတ္အတုလား? သိစရာရွိတာေတြထဲက သိသင့္တာေတြကို သိတယ္လို႔ ထင္ေနတာလား? သိသလိုလို ျဖစ္ေနတာလား? ဆင္တူယိုးမွား သတိထား!
ဆင့္ပြားေတြးေတာစိတ္
- ႐ုတ္တရက္ ရလိုက္တဲ့ အေတြးတစ္ခုကို ဆင့္ကဲဆင့္ကဲ ထပ္ဆင့္ပြားၿပီးေတြးတတ္လို႔ ဘ၀ကို တိုးတက္မႈ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္သြားေစတာမ်ိဳးေတြ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ မိမိစိတ္ထဲ ၀င္လာသမွ် အာ႐ံုေတြကို လက္ခံၿပီး ထပ္ဆင့္ပြား ေတြးေနမိရာက ေဘးေခ်ာ္ထြက္ၿပီး မူလရည္ရြယ္ခ်က္ ပ်က္စီးသြား႐ံုမက လက္ရွိ လုပ္ေနတဲ့အလုပ္ကိုပါ ထိခိုက္သြားႏိုင္တာမ်ိဳးလည္း ရွိေတာ့ သတိထားသင့္တဲ့စိတ္။ ဆိုေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္သိမွတ္တဲ့ အသိကို ထပ္ဆင့္ပြားၿပီး သိၾကည့္လို႔ရသေလာက္ ဆင့္ကဲဆင့္ကဲ ဆင့္ပြား သိေနတာနဲ႔ ၀င္လာသမွ် အာ႐ံုေတြေနာက္ကို ေမ်ာပါၿပီး ဆင့္ကဲဆင့္ကဲ ဆင့္ပြားေတြးေနတာနဲ႔ အသိနဲ႔အေတြးကို ခြဲျခားၿပီး အသံုးခ်သင့္တဲ့ စိတ္။