- ျဖတ္ေတာက္စိတ္
- - မိမိစိတ္ထဲမွာ ယူထားမိလို႔ ရွိေနတဲ့ အာ႐ံုတစ္ခု ျပတ္ေတာက္ၿပီး ေနာက္ထပ္အာ႐ံုတစ္ခု ၀င္လာတာဟာ ၀င္လာတဲ့ အာ႐ံုရဲ႕ ျဖတ္ေတာက္ျခင္းကို ခံလိုက္ရတာပါပဲ။ စိတ္အလ်ဥ္ရဲ႕သေဘာက မူလဘ၀င္စိတ္ကို ျဖတ္ေတာက္ၿပီး ဆက္တိုက္ ၀င္လာေနတာပါပဲ။ အဲဒီ စိတ္အလ်ဥ္ရဲ႕သဘာ၀ေတြကို သေဘာေပါက္ေနရင္ သဘာ၀ကို ျဖတ္ေတာက္ေနတဲ့ စိတ္အစဥ္ေပၚမွာ မိမိရဲ႕ အသိနဲ႔သတိကို တင္ေပးထားလိုက္႐ံုပါပဲ။ စိတ္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တယ္။ တရားအားထုတ္တယ္ ဆိုတာေတြဟာ ျဖစ္စဥ္အကုန္လံုးရဲ႕ ျဖစ္ဆဲခဏအေပၚမွာ အာ႐ံုအကုန္လံုးကို ျဖတ္ေတာက္ေနရတာပဲ။ အစြဲအလမ္း အဆင့္မေရာက္ေအာင္ လိုခ်င္တဲ့စိတ္ကို ျဖတ္ေတာက္ရမွာ။ လိုခ်င္တပ္မက္တဲ့အဆင့္ မေရာက္ေအာင္ ခံစားတဲ့စိတ္ကို ျဖတ္ေတာက္ရမွာ။ ခံစားတဲ့ စိတ္အဆင့္မေရာက္ေအာင္ ဖႆအထိအေတြ႕မွာ ျဖတ္ေတာက္ရမွာ။
- ျဖတ္ထိုးဉာဏ္စိတ္
- - လိုအပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ သင့္ေလ်ာ္အံ၀င္တဲ့ အေျဖတစ္ခုကို ခ်က္ခ်င္း ေျပာႏိုင္ဆိုႏိုင္တဲ့ ျဖတ္ထိုးဉာဏ္စိတ္။
- ျဖတ္လမ္းလိုက္စိတ္
- - ပန္းတိုင္ေရာက္ေအာင္ ျဖတ္လမ္းကလုိက္ၿပီး အျမန္ဆံုးသြားေနတာလို႔ ေျပာေနေပမယ့္ သိသင့္သိထိုက္တဲ့ပညာ အျပည့္အစံုကို တတ္ကၽြမ္းခဲ့တာမ်ိဳး မဟုတ္ေတာ့ ပန္းတိုင္မေရာက္ဘဲ ေဘးေခ်ာ္ထြက္ၿပီး မူရင္းေနရာကိုပဲ ဒဏ္ရာေပါင္းစံုနဲ႔ ျပန္ေရာက္ေနၾကတဲ့ ျဖတ္လမ္းသမားေတြ အမ်ားႀကီးပဲ ရွိေနတာ သိမွာပါ။
- ျဖဳတ္ခ်ထားေသာစိတ္
- - ခံစားမႈဟာ ဒုကၡေပးတတ္တယ္။ လိုခ်င္တပ္မက္ ဆာေလာင္စိတ္ဟာ အႏၲရာယ္ရွိတယ္။ စြဲလမ္းစိတ္ဆိုရင္ ဘယ္အစြဲမွ မေကာင္းဘူး။ မိမိစိတ္ကို ဆင္းရဲေအာင္ ဒုကၡေပးေနတဲ့ စိတ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုစိတ္မ်ိဳးပဲျဖစ္ျဖစ္ ေကာင္းေကာင္းဆိုးဆိုး ျဖဳတ္ခ် ထားခဲ့ရမွာပဲ။ ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္ရင္ သက္သာမယ္။ စြဲလမ္းေနရင္ အသည္းကၽြမ္းလိမ့္မယ္။
- ျဖန္႔ၾကက္စိတ္
- - စိတ္သဘာ၀အရ ပ်ံ႕လြင့္ေနတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘူး။ စိတ္ကို စိတ္ခ်င္း တန္ျပန္ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္ေအာင္ စိတ္အသိကို လႊတ္သင့္တဲ့ေနရာဆီ ခ်က္ခ်င္းလႊတ္၊ ခ်က္ခ်င္းျပန္ေခၚ ေလ့က်င့္ထားတဲ့သေဘာ။ မိမိစိတ္ထဲကို စိတ္တစ္ခု ၀င္လာသလိုလို လႈပ္သြားတာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း သိရမယ္။ ဒါဟာ အာ႐ံုေျခာက္ပါး ရွိေနလို႔ အခ်ိန္မေရြး ႐ုတ္တရက္ ေရာက္ေရာက္လာတတ္တဲ့ စိတ္သေဘာကို ျဖန္႔ၾကက္ထားတဲ့ စိတ္က သတိအျဖစ္ သိေပးတာ။ (လူေတြၾကားထဲ ေရာက္ေနတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ ၾကံဳစရာအာ႐ံုေတြက မ်ားေနေတာ့ ျဖစ္လာႏိုင္စရာရွိတဲ့ အာ႐ံုကို ႀကိဳတင္သိၿပီး ကာကြယ္ထားလို႔ရေအာင္ စိတ္ကို ျဖန္႔ၾကက္ထားၿပီး သတိနဲ႔ေနေနတာ။)
- ျဖန္းခနဲစိတ္
- - တုန္လႈပ္ေခ်ာက္ခ်ားစရာ စိတ္တစ္ခုခု စိတ္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ က်ယ္ေလာင္တဲ့အသံ၊ ဒါမွမဟုတ္ တစ္စံုတစ္ရာကို ႐ုတ္တရက္ ျမင္လိုက္၊ ၾကားလိုက္ရင္ ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုး ႂကြတက္ၿပီး ၾကက္သီးျဖန္းျဖန္းထ လႈပ္ရွားသြားေစတဲ့ စိတ္အေနအထား။
- ျဖဳန္းတီးစိတ္
- - ေနာက္ထပ္ လက္က်န္အသက္ရွင္ခြင့္ ရေနမယ့္ အခ်ိန္တစ္ေလွ်ာက္လံုးမွာ ဘယ္ေတာ့မွ အစားထိုး ျပန္မရႏိုင္ေတာ့တဲ့ ေန႔တစ္ေန႔ရဲ႕(၂၄) နာရီအခ်ိန္ေတြကို လက္ရွိအခ်ိန္မွာ တန္ေအာင္သံုးျဖစ္ေနရဲ႕လား? ျဖဳန္းပစ္ေနတဲ့ စိတ္နဲ႔ အခ်ိန္ေတြကို ျဖဳန္းေနသလား? မိမိစိတ္အသိဟာ သံုးတဲ့စိတ္လား? ျဖဳန္းတဲ့စိတ္လား?
- ျဖံဳေသာစိတ္
- - မိမိစိတ္ထဲမွာ ႏွစ္ရွည္လေပါင္းမ်ားစြာ ႐ိုေသေလးစားထားတဲ့သူရဲ႕ ေရွ႕ေရာက္ရင္ မိမိမွာ အျပစ္ရွိရွိ၊ မရွိရွိ ခ်စ္ေၾကာက္႐ိုေသတဲ့ စိတ္အရွိန္။