မိမိကိုယ္မိမိႏိႈးေဆာ္စိတ္
- လံႈ႕ေဆာ္တိုက္တြန္းတတ္တဲ့ ေစတသိက္ကို ေစာင့္ၾကည့္သိမွတ္မႈမွာ အျမဲရွိေနေအာင္ မိမိကိုယ္တိုင္ အသိနဲ႔သတိကို အဆက္မျပတ္ သတိေပးႏႈိးေဆာ္ၿပီး သိမွတ္ေနရမယ္။
မိမိရရစိတ္
- သိစရာရွိတာေတြထဲက သိသင့္တာအကုန္လံုးကို သိလို႔ရသေလာက္ စာမ်ိဳးစံုဖတ္ၿပီး မိမိရရရွာေဖြ။ သိေအာင္ေျပာႏိုင္တဲ့ ပညာရွိကို ေမးလို႔ရသေလာက္ ေမးၿပီး မိမိရရရွာေဖြ။ ဖတ္လို႔ရသမွ်၊ နားေထာင္လို႔ၾကားသမွ်အေပၚမွာ အေျခခံၿပီး ကိုယ္တိုင္လက္ေတြ႕ အသိျဖစ္ေအာင္ မိမိရရ အားထုတ္ရင္ မိမိရရသိတဲ့ စိတ္အသိျဖစ္ၿပီ။
မိ႐ိုးဖလာစိတ္
- မိခင္ဘက္က ႐ိုးရာ၊ ဖခင္ဘက္က အစဥ္အလာအတိုင္း၊ မိဘဘိုးဘြား အစဥ္အဆက္ လက္ခံက်င့္သံုးခဲ့တဲ့ စိတ္အယူအဆ။
မီးကုန္ယမ္းကုန္စိတ္
- လူျဖစ္ခြင့္ရတုန္း ဘ၀ျပတ္ေၾကာင္းတရားကို ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ အားထုတ္မယ္ဆိုတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်။ ရွာေဖြ သိရွိထားသမွ် အသိဉာဏ္အကုန္လံုး အစီအစဥ္ဆြဲ ဇယားခ်။ သိမွတ္ေပးရမယ့္ စိတ္အဆင့္ဆင့္ကို စနစ္တက် သိမွတ္။ က်င့္စဥ္တစ္ခုလံုးရဲ႕ အဆံုးထိ သိေပးေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ သိမွတ္မႈက အဆက္မျပတ္ ျဖစ္ေနရမယ္။ ၾကားျဖတ္စိတ္ မ၀င္ႏိုင္ေအာင္ သိမွတ္မႈ ဆက္တိုက္ျဖစ္ေနရမယ္။ အာ႐ံုရဲ႕ ထိေတြ႕မႈကို သိၿပီး သိသိခ်င္း ျဖတ္ေတာက္ေနမႈဟာ တရစပ္ ျဖစ္ေနရမယ္။ ခံစားစိတ္ ျဖစ္ခြင့္မရတာ ေသခ်ာေနရမယ္။ သိမွတ္ေနတဲ့ အာ႐ံု၊ အာ႐ံုကို သိေနတဲ့ အသိ။ ႏွစ္ခုလံုးရဲ႕ ဆက္တိုက္ခ်ဳပ္ေပ်ာက္မႈကို အဆက္မျပတ္ ဆက္တိုက္ တရစပ္ သိမွန္းသိေနတဲ့ အသိ။ အာ႐ံုေရာ၊ အာ႐ံုကို သိေနတဲ့ အသိေရာ ႏွစ္ခုလံုးကို သိေနတဲ့ သိမွတ္မႈေရာ အကုန္လံုး မရွိေတာ့တာကို သိ႐ံုေလးသိေနတဲ့ အသိေတြ အဆက္မျပတ္ ျဖစ္ေနရမယ္။ အသိမျပတ္ေအာင္ သတိရွိေနတာေတြ ဆက္တိုက္ ျဖစ္ေနရမယ္။ အဲဒီ အသိ သတိရဲ႕ အေနအထားအရွိန္ဟာ မီးကုန္ယမ္းကုန္ ေထာင့္ေစ့ေနတဲ့ စိတ္။
မီးစာကုန္ဆီခန္းစိတ္
- မီးစာကုန္ရင္ မီးၿငိမ္းၿပီ။ ဆီခန္းရင္ မီးၿငိမ္းၿပီ။ မီးစာကုန္ ဆီခန္းတာဟာ တစ္ဘ၀စာ မီးၿငိမ္းသြားတာပဲ။ တစ္ဘ၀စာ မီးၿငိမ္းတာထက္ သံသရာတစ္ခုလံုးစာ မီးၿငိမ္းခ်င္တယ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ? မီးေလာင္တယ္ဆိုတာ ေလာင္စာရွိလို႔ မီးေလာင္တာ။ စိတ္ထဲမွာ ဒုကၡမီးေတြ ေလာင္ေနတာဟာ ခံစားမႈေလာင္စာေတြ၊ လိုခ်င္တပ္မက္တဲ့ ေလာင္စာေတြ၊ စြဲလမ္းၿငိတြယ္တဲ့ ေလာင္စာေတြ ရွိခဲ့လို႔သာ သံသရာထဲမွာ ဘ၀ေတြဆက္ၿပီး ဒုကၡမီးေတြ ေလာင္ေနတာပဲ။ ခံစားမႈေလာင္စာေတြ ဘ၀သစ္တစ္ဖန္ ျပန္ျဖစ္ေစတဲ့ တဏွာေလာင္စာေတြကို ၿငႇိမ္းသတ္ႏိုင္ရင္. . . . .
မီးစဥ္ၾကည့္ကစိတ္
- ေမွ်ာ္လင့္ထားသလို မျဖစ္ေတာ့တဲ့ ျပႆနာတစ္ခုခု ႐ုတ္တရက္ၾကံဳၿပီဆိုတာနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ အသံုးတည့္မယ့္ အစီအစဥ္ကို ခ်က္ခ်င္း ထုတ္သံုးၿပီး အေျခအေနအရ အဆင္ေျပေအာင္ စီစဥ္လိုက္ႏိုင္တဲ့ စိတ္အရည္အခ်င္း။
မီးေလာင္ရာေလပင့္စိတ္
- ေခါင္းစဥ္ထဲမွာ စိတ္အဓိပၸာယ္ ပါ၀င္ေနပါတယ္။
မုဒိတာစိတ္
- ျပည့္စံုခ်မ္းသာ တိုးတက္ေအာင္ျမင္တာကို ျမင္ရ၊ ၾကားရရင္ ၀မ္းေျမာက္တဲ့စိတ္။