ေခါက္တုံ႔ေခါက္ျပန္စိတ္
- စိတ္ကိုေစာင့္ၾကည့္သိမွတ္ေနတဲ့ စိတ္အလုပ္လုပ္ေနခ်ိန္မွာ သိမွတ္ေနရတဲ့အာ႐ံုနဲ႔ သိမွတ္ၾကည့္ေနတဲ့ စိတ္၊ ေရွ႕ဆင့္ ေနာက္ဆင့္ အဆက္မျပတ္ ျဖစ္ေပၚခ်ဳပ္ေပ်ာက္ေနတာကို သိမွတ္မႈ ေသခ်ာေအာင္၊ ခုိင္ျမဲေအာင္ အျပန္ျပန္ အလွန္လွန္ အႏုလံုပဋိလံု သိမွတ္ေနတဲ့ စိတ္အေနအထား။
ေခါက္႐ိုးက်ိဳးေနေသာစိတ္
- အယူအဆ အမွားတစ္ခုခုကို စြဲစြဲျမဲျမဲ လက္ခံထားတဲ့သူေတြအတြက္ ျပဳျပင္ရခက္တဲ့ အဆင့္ထိ ေရာက္သြားႏိုင္တဲ့ စိတ္အမ်ိဳးအစား။ တခ်ိဳ႕မ်ား ေခါက္႐ိုးက်ိဳးေနတဲ့ အယူအဆကို သေဘာထားတင္းမာစြာ ဆုပ္ကိုင္ထားၾကတယ္။ ဒုကၡက လြတ္ေျမာက္ေနပါတယ္ ဆိုတာကို ဘယ္လို သက္ေသမ်ိဳးကိုမွ မျပခဲ့ဘဲ ေသတဲ့အထိ ပူေလာင္ပင္ပန္းခဲ့ၾကတယ္။ ေခါက္႐ိုးက်ိဳးေနတဲ့သူေတြ အေနနဲ႔ မိမိလက္ခံထားတဲ့ အယူအဆေတြ မွန္လား၊ မွားလားဆိုတာ မိမိစိတ္ကို မိမိေမးၾကည့္ၿပီး စစ္ေဆးသင့္တယ္။
“ ငါလက္ခံထားတဲ့ အယူအဆဟာ ငါ့စိတ္ကို သက္သာေစရဲ႕လား? ”
“ ငါသိပါတယ္ဆိုတဲ့ အသိဟာ ဒုကၡက လြတ္ေျမာက္ေစရဲ႕လား? ”
“ ေန႔စဥ္ၾကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ ျပႆနာေပါင္းစံုကို ေအးေအးေဆးေဆး တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္နဲ႔ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းႏိုင္ရဲ႕လား? ”
မေျဖရွင္းႏိုင္ဘူး။ မလြတ္ေျမာက္ဘူး။ မသက္သာဘူးဆိုရင္ေတာ့ မိမိဟာ မွားယြင္းတဲ့ အယူအဆ တစ္ခုခုကို လက္ခံထားမိလို႔ပဲ ဆိုတာကို လက္ခံသင့္တယ္။
ခင္မင္ေသာစိတ္
- ေခါင္းစဥ္ထဲမွာ စိတ္အဓိပၸာယ္ ပါ၀င္ေနပါတယ္။
ေခါင္းစဥ္မေပးတတ္ေသာစိတ္
- စိတ္ကအလုပ္မလုပ္ဘူး ထင္ရေလာက္ေအာင္ လံုး၀ၿငိမ္သက္ေနတယ္။ သမာဓိအားေကာင္းလို႔ ၿငိမ္ေနတာမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ဘူး။ စူးစိုက္ေနတာေတြလည္း မပါဘူး။ သိ႐ံုေလးသိေနတာကိုေတာ့ သိမွန္းသိေနတယ္။ ဘာခံစားမႈမွလည္း ျဖစ္မေနဘူး။ သိစရာအာ႐ံုနဲ႔ သိမွတ္ေနတဲ့ အသိႏွစ္ခုလံုး အတြဲလိုက္ ခ်ဳပ္ေပ်ာက္ေနတာကို ေရးေရးေလး သိေနမွန္း သိေနတယ္။ အဲဒီ အသိေပၚမွာ ထူးဆန္းၿပီး စိတ္၀င္စားသလို စံုစမ္းတဲ့ အသိတစ္ခုေတာ့ တစ္ခါတေလ ၀င္လာမွန္း သိေပမယ့္ ေရးေရးေလး သိေနတဲ့ အသိဘက္ကိုပဲ အသိကို ပို႔ထားႏိုင္ေနတဲ့ အသိစိတ္တစ္ခု။ အဲဒီစိတ္က ဘယ္လိုနာမည္နဲ႔ စိတ္ျဖစ္မလဲ?
ေခါင္းေဆာင္စိတ္
- မိသားစုအတြက္၊ ပတ္၀န္းက်င္အတြက္၊ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြက္၊ ႏိုင္ငံနဲ႔လူမ်ိဳးအတြက္၊ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔ အသက္စြန္႔ရဲသူေတြရဲ႕ စိတ္အဆင့္။
ေခါင္းပံုျဖတ္ေသာစိတ္
- လက္ေအာက္ငယ္သားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး လုပ္အားခေတြကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း အႏိုင္က်င့္ လုယူတဲ့ အညံ့စား၊ အေပါစား သူပုန္သူခိုး စိတ္အမ်ိဳးအစား။
ေခါင္းေရွာင္ေသာစိတ္
- ျပႆနာျဖစ္လာရင္ ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းႏိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္းမရွိသူေတြ၊ ေခါင္း႐ႈပ္မခံခ်င္သူေတြရဲ႕ စိတ္အဆင့္။
ခိုင္မာေသာစိတ္
- အာ႐ံုတစ္ခုတည္းကိုပဲ စူးစိုက္ေနတာျဖစ္ျဖစ္၊ စိတ္အလ်ဥ္ရဲ႕ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈအဆင့္ေတြကို သိမွတ္ၾကည့္ေနတဲ့ အသိအေပၚမွာ စူးစိုက္ႏိုင္ေနတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ စိတ္အလုပ္လုပ္ေနသူေတြရဲ႕ ေလ့က်င့္ေနမႈေၾကာင့္ စိတ္အသိအားေကာင္းလာၿပီး စိတ္ရဲ႕ တည္ၾကည္မႈေတြ၊ ခိုင္ခံ့မႈေတြ၊ ခိုင္ျမဲမႈေတြဟာ အားထုတ္ႏိုင္သေလာက္ စိတ္စြမ္းအား အဆင့္တက္လာတဲ့ စိတ္ပံုစံ။ မွန္ကန္တဲ့ စိတ္သိမႈ ခိုင္မာေနျခင္းဟာ စိတ္ပ်က္စီးမႈကို အထိေရာက္ဆံုး အကာအကြယ္ ျဖစ္ေစတယ္။