ဘာမထီစိတ္
- အာဇာနည္ သူရဲေကာင္းေတြရဲ႕ အရာရာကို ရင္ဆိုင္ရဲေနတဲ့ စိတ္အေနအထား။
ဘာမွမရွိေသာစိတ္
- ဘာမွမရွိေသာစိတ္ဆိုတာ ဘာမွမရွိတဲ့စိတ္ပဲ။ ဘာမွမရွိျခင္းဟာ ဘာမွမရွိျခင္းသေဘာအေနနဲ႔ ရွိေနတာကို သေဘာေပါက္သြားလို႔ ဘာမွမရွိေတာ့တဲ့ စိတ္။
ဘာမွမလုပ္ေသာစိတ္
- ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့စိတ္အလုပ္၊ သတိထားတဲ့စိတ္အလုပ္၊ သိမွတ္ေပးတဲ့ စိတ္အလုပ္ေတြ မလုပ္ရလို႔ အလုပ္မရွိတဲ့ စိတ္ဟာ လြင့္ခ်င္ရာလြင့္၊ ေမ်ာခ်င္ရာေမ်ာ၊ ေတြေ၀ေငးေမာ။
ဘာသိဘာသာစိတ္
- အရာရာကို စပ္စုၿပီး သိခ်င္ေနတာေတြ၊ ၀င္လာသမွ်အာ႐ံုေတြကို ခံစားေနတာေတြဟာ မိမိစိတ္အေျခအေနကို ဆိုးရြားစြာ ထိခိုက္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ သေဘာေပါက္ထားလို႔ မိမိစိတ္ရဲ႕ အသြားအလာ၊ အျဖစ္အပ်က္၊ အေျပာင္းအေရႊ႕ကိုသာ ေစာင့္ၾကည့္ သိမွတ္ၿပီး ဘယ္အာ႐ံုနဲ႔မွ မပတ္သက္ဘဲ ဘာသိဘာသာ ေနေနတဲ့စိတ္။
ဘုက်စိတ္
- အာ႐ံုေျခာက္ပါးေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ျမင္သမွ်၊ ၾကားသမွ်အာ႐ံုေတြကို တစ္ေယာက္တည္း မေက်မနပ္ျဖစ္ေနၿပီး အရာရာကို ကန္႔လန္႔သေဘာ အတိုက္အခံသေဘာေတြနဲ႔ တံု႔ျပန္ေနတဲ့ စိတ္အမ်ိဳးအစား။
ဘုမသိဘမသိစိတ္
- ဘုမသိဘမသိနဲ႔ ျပႆနာျဖစ္ေနတဲ့ ေနရာကို ေရာက္လာတယ္။ ဘုမသိဘမသိနဲ႔ တစ္ေယာက္ တစ္ေပါက္ ေျပာေနတာေတြ နားေထာင္ၿပီး ဘုမသိဘမသိ ျဖစ္ေနတယ္။ ၿပီးမွ ေျဖရွင္းေပးပါဆိုေတာ့ ဘုမသိဘမသိ ျဖစ္ေနေရာ။ ျပႆနာျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို အတိအက်မသိဘဲ ဘုမသိဘမသိ ျဖစ္ေနရင္ မွန္ကန္မွ်တတဲ့ အဆံုးအျဖတ္ကို မေပးႏိုင္ဘူး။
ဘူဇြာစိတ္
- ေငြေၾကးပစၥည္း ဥစၥာဓန ခ်မ္းသာႂကြယ္၀လာတဲ့အခါမွာ ၾသဇာအာဏာဆိုတာလည္း အထိုက္အေလ်ာက္တြဲၿပီး ရရွိလာတတ္တယ္။ အဲဒီအခါမ်ိဳးမွာ ဘ၀ျမင့္ၿပီး လူလူခ်င္း ညႇာတာ သနားတာေတြ၊ စာနာေထာက္ထားတာေတြ မရွိေတာ့ဘဲ ေမာက္မာ မာန္တက္တဲ့ သူေဌးစိတ္ ၀င္သြားတာ ဘူဇြာစိတ္ပဲ။
ဘူးခံစိတ္
- ဘယ္လိုေမးေမး မသိဘူး။ ဘယ္သူကေမးေမး မသိဘူး။ ႀကိဳက္သလိုေမး၊ ႀကိဳက္သေလာက္ေမး မသိဘူး။ မသိဘူး မသိဘူးလို႔သာ တစ္ခ်ိန္လံုး ဘူးခံေနတဲ့စိတ္။ (အမွန္သိခ်င္လည္း သိမယ္။ မသိခ်င္လည္း မသိဘူး။ ဒါေပမယ့္ မသိဘူးလို႔သာ ေျပာပါ့မယ္ဆိုတဲ့ ကတိတစ္ခု ေပးထားရလို႔လား? တစ္ဘက္သား အျပစ္ေလ်ာ့သြားေအာင္ မသိဘူးလို႔ပဲ” ဘူးခံေနတာလား?)
ေဘးက်ပ္နံက်ပ္စိတ္
- ျပႆနာတစ္ခု ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာမွာ ဟိုဘက္အုပ္စုေရာ ဒီဘက္အုပ္စုပါ ႏွစ္ဖက္လံုးက မိတ္ေဆြေတြျဖစ္ေနေတာ့ မ်က္ႏွာပူစရာေတြ၊ အားနာစရာေတြ ျဖစ္ေနၿပီ။ အုပ္စုႏွစ္ခုလံုးရဲ႕ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြကလည္း သူ႕အတိုင္းအတာနဲ႔သူ မွန္ေနတယ္။ ၾကားကေန မိမိရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ေပးမႈဟာ မွ်တရမယ္။ အေထာက္အထား ခိုင္လံုရမယ္။ ဘယ္သူ႕ဘက္မွမလိုက္တဲ့ စီရင္ခ်က္ျဖစ္ရမယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ဟာ အလယ္လူ ေဘးက်ပ္နံက်ပ္ျဖစ္တဲ့ စိတ္အခက္အခဲပဲ။
ေဘးခ်င္းယွဥ္စိတ္
- ေကာင္းေသာစိတ္နဲ႔ မေကာင္းေသာစိတ္၊ လုပ္ခ်င္ေနတဲ့စိတ္နဲ႔ မလုပ္သင့္လို႔ မလုပ္ခ်င္တဲ့ စိတ္ႏွစ္ခုဟာ အျမဲတမ္း ေဘးခ်င္း ယွဥ္ၿပီး တိုက္ပြဲျဖစ္ေနမွာပဲ။ သိတဲ့စိတ္နဲ႔ မသိတဲ့စိတ္ ေဘးခ်င္းယွဥ္တဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ သိတဲ့စိတ္က အားနည္းေနရင္ေတာ့ မသိတဲ့စိတ္က သိတဲ့စိတ္ကို လႊမ္းမိုးဖံုးကြယ္ၿပီး မလုပ္သင့္လို႔ မလုပ္ခ်င္ေနတဲ့ စိတ္ကေန လုပ္ခ်င္တဲ့ အာ႐ံုဘက္ဆီ ေရြ႕ေအာင္ ေရႊ႕ပစ္လိုက္ႏိုင္တာ ေဘးခ်င္းယွဥ္စိတ္ေတြရဲ႕ အားၿပိဳင္မႈပဲ။